چگونه پرستار کودک می‌تواند به بهبود اضطراب جدایی در کودکان کمک کند؟

اضطراب جدایی یکی از چالش‌های مهمی است که بسیاری از کودکان در سنین مختلف به ویژه در دوران خردسالی تجربه می‌کنند، این اضطراب زمانی بروز می‌کند که کودک از والدین یا مراقبان اصلی خود جدا می‌شود و در نتیجه احساس ناامنی، ترس و بی‌ قراری به سراغ او می‌آید، در چنین شرایطی نقش پرستار کودک به عنوان یک همراه امن و مطمئن بسیار پررنگ می‌شود، پرستاری که علاوه بر نگهداری، بتواند با استفاده از روش‌ های علمی، رفتاری و عاطفی به کاهش این اضطراب کمک کند، می‌تواند تحولی مثبت در روحیه کودک ایجاد نماید

در ادامه این متن جامع، به بررسی راهکارهای عملی و تخصصی می‌پردازیم که نشان می‌دهد چگونه پرستار کودک می‌تواند در مدیریت و کاهش اضطراب جدایی موثر باشد.

درک اضطراب جدایی و اهمیت نقش پرستار کودک

اضطراب جدایی یک مرحله طبیعی در رشد کودک است و معمولا در سنین ۶ ماهگی تا ۳ سالگی شدت بیشتری دارد، کودکان در این دوران به والدین خود وابستگی شدید عاطفی دارند و جدا شدن از آنان می‌تواند باعث گریه، بی‌ قراری، یا حتی علائم جسمی مثل دل درد و تهوع شود، پرستار کودک با آگاهی از این موضوع می‌تواند شرایط را مدیریت کند و با رویکردی حرفه‌ای، به کودک احساس امنیت بدهد.

ایجاد حس امنیت و اعتماد

یکی از اولین وظایف پرستار کودک برای کاهش اضطراب جدایی، ایجاد حس امنیت و اعتماد در کودک است، وقتی کودک بداند که فردی مهربان، مسئولیت‌ پذیر و قابل اعتماد در کنار اوست، آرامش بیشتری پیدا می‌کند، پرستار می‌تواند از طریق:

• برقراری تماس چشمی

• لبخند زدن

• استفاده از لحن آرام و ملایم

• انجام بازی‌ های ساده
  این احساس امنیت را تقویت کند

ایجاد ارتباط تدریجی با کودک

اگر کودک برای اولین بار با پرستار روبه‌رو می‌شود، لازم است ارتباط به صورت تدریجی شکل بگیرد، پرستار نباید از همان ابتدا کودک را در آغوش بگیرد یا او را وادار به تعامل کند، بلکه بهتر است چند روز اول را به حضور در کنار والدین و انجام فعالیت‌ های مشترک اختصاص دهد، سپس به مرور زمان، ارتباط مستقیم با کودک بیشتر می‌شود و جدایی برای او کمتر ترسناک خواهد بود

استفاده از بازی به عنوان ابزار کاهش اضطراب

بازی یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش استرس و اضطراب در کودکان است، پرستار می‌تواند با استفاده از بازی‌های نقش‌ آفرینی، عروسک‌ها، نقاشی و قصه‌گویی، ذهن کودک را از اضطراب جدایی دور کند، به عنوان مثال، بازی «پنهان شدن و پیدا شدن» (قایم موشک) می‌تواند به کودک یاد بدهد که جدایی موقتی است و پس از مدتی دوباره بازگشت صورت می‌گیرد

آموزش مهارت‌های خودتنظیمی به کودک

پرستار کودک می‌تواند با آموزش روش‌ های ساده خود تنظیمی، به کودک کمک کند تا هنگام اضطراب آرام شود، برای مثال:

• تمرین نفس عمیق کشیدن

• شنیدن موسیقی ملایم

• نقاشی کردن احساسات
  این فعالیت‌ ها می‌تواند به کودک بیاموزد که خودش نیز می‌تواند بر اضطرابش غلبه کند.

حفظ روتین روزانه

کودکان در شرایط قابل پیش‌ بینی احساس امنیت بیشتری دارند، پرستار کودک می‌تواند با حفظ روتین روزانه شامل زمان خواب، تغذیه و بازی، به کودک کمک کند اضطراب کمتری داشته باشد، وقتی کودک بداند چه زمانی قرار است بخوابد، چه زمانی غذا بخورد یا بازی کند، کمتر احساس نگرانی از جدایی خواهد کرد

ارتباط صمیمی با والدین

پرستار کودک باید رابطه نزدیکی با والدین داشته باشد و درک کند که نگرانی والدین نیز می‌تواند بر کودک تأثیر بگذارد، وقتی پرستار بتواند اعتماد والدین را جلب کند و گزارش دقیقی از فعالیت‌ها و احساسات کودک ارائه دهد، والدین با خیال راحت‌تری کودک را به او می‌سپارند و این آرامش به کودک نیز منتقل می‌شود

استفاده از تکنیک‌های حواس‌پرتی

گاهی بهترین راهکار برای کاهش اضطراب، مشغول کردن ذهن کودک به فعالیت‌های جذاب است، پرستار می‌تواند با پیشنهاد فعالیت‌های هیجان‌انگیز مثل کاردستی، خواندن کتاب‌های مصور یا حتی درست کردن خوراکی‌های ساده، کودک را سرگرم کرده و ذهن او را از غیبت والدین منحرف کند

آموزش تدریجی جدایی

یکی از روش‌های موثر این است که پرستار به همراه والدین، جدایی تدریجی را تمرین کند، مثلا ابتدا والدین برای مدت کوتاهی (۱۰ تا ۱۵ دقیقه) خانه را ترک کنند و سپس این زمان به تدریج افزایش یابد، پرستار در این مدت باید با کودک فعالیت‌های شاد انجام دهد تا کودک متوجه شود که نبود والدین به معنای ترک شدن یا بی‌پناهی نیست

حمایت عاطفی و شنیدن احساسات کودک

کودکان نیاز دارند احساساتشان شنیده و درک شود، پرستار باید با صبر و مهربانی به کودک اجازه دهد درباره ترس و نگرانی‌هایش صحبت کند، جملاتی مثل «می‌دانم که دلت برای مامان تنگ شده» یا «طبیعی است که دلت بخواهد پیش بابا باشی» می‌تواند به کودک کمک کند احساس کند که درک می‌شود و تنها نیست

نقش پرستار در تقویت استقلال کودک

یکی از اهداف پرستاری، تقویت استقلال کودک است، پرستار می‌تواند با دادن مسئولیت‌های کوچک مثل جمع کردن اسباب‌بازی‌ها یا کمک در کارهای ساده، به کودک احساس توانمندی بدهد، کودکی که احساس کند می‌تواند کارهایی را خودش انجام دهد، اضطراب جدایی کمتری خواهد داشت

همکاری با مشاور یا روانشناس کودک

در برخی موارد اضطراب جدایی به حدی شدید است که نیاز به مشاوره تخصصی دارد، پرستار کودک می‌تواند با همکاری روانشناس یا مشاور کودک، برنامه‌های حمایتی ویژه‌ ای اجرا کند و در مسیر درمان همراه کودک باشد

نتیجه‌گیری

پرستار کودک تنها یک مراقب ساده نیست، بلکه می‌تواند نقشی حیاتی در رشد عاطفی و روانی کودک داشته باشد، به‌ ویژه در شرایطی که کودک با اضطراب جدایی مواجه است، پرستاری که مهارت و تجربه کافی دارد، می‌تواند با ایجاد احساس امنیت، حفظ روتین، استفاده از بازی و ارتباط نزدیک با کودک و والدین، این اضطراب را به حداقل برساند، در نهایت، حضور پرستار کودک از سپید گستر به عنوان یک همراه مطمئن، به کودک کمک می‌کند تا به مرور زمان یاد بگیرد که جدایی از والدین موقتی است و می‌تواند با اعتماد به نفس بیشتری با آن کنار بیاید